Lonely Voice of Man, The

In 1978 was de Russische Aleksandr Sokurov nog een onbekend gezicht in zowel de nationale als de internationale filmwereld. Hij was destijds een veelbelovende student aan een van de Russische filmacademies en grootmeester Andrei Tarkovsky zag zelfs op deze jonge leeftijd (Sokurov was 27) al het talent wat vele anderen jaren later pas zouden zien. The Lonely Human Voice was dat jaar zijn pretentieuze afstudeerfilm, maar werd door zijn docenten neergesabeld. Tweeëndertig jaar later is het aan mij de beurt om mijn licht er over te laten schijnen.

Nikita is een jonge soldaat van het Rode Leger die na de oorlog terugkeert van het slagveld. Eenmaal thuis komt hij het meisje Lyuba tegen, die een oude bekende van hem blijkt te zijn. De twee brengen veel tijd met elkaar door en besluiten uiteindelijk te trouwen. Uit alles blijkt echter dat Nikita zich niet goed voelt en hij besluit op zoek te gaan naar zijn het geluk. De details en met name het einde van de film staan open voor eigen interpretatie, aangezien het niet bepaald duidelijk is wat er op het scherm gebeurt en de personages soms moeilijk uit elkaar te houden zijn.

Wat opvalt is dat Sokurov in het eerste gedeelte van de film kiest voor een ingetogen opbouw van het verhaal, om vervolgens in de laatste twintig minuten de remmen volledig los te gooien. Nikita lijkt in een soort surreële inferno te zijn belandt en beelden van koeienkarkassen inclusief bombastische achtergrondmuziek zullen nog lang op mijn netvlies blijven staan. Qua stijl is deze film overigens typisch Sokurov. Je zit als kijker vaak gefascineerd te kijken naar mooie beelden van triviale dingen als bomen, bospaden, rokende mannen en kabbelend water. Pretentieus? Misschien een beetje. Maar gelukkig houdt uw recensent van vandaag daar wel van.

Een dikke voldoende heeft deze eerste film van Aleksandr Sokurov dus wel verdiend. Dit wordt nog eens onderstreept door een fantastische scène die het einde van de film inluidt. Nikita zit met een oude man in een boot en verteld dat hij nieuwsgierig is naar het leven na de dood. Hij verwacht dit te kunnen ervaren door overboord te springen. Vervolgens verteld hij dat vissen zowel de wereld van de levenden als de wereld van de doden kennen en daarom heilig zijn. Onzin of niet: ik was in ieder geval behoorlijk onder de indruk. Het is ook erg leuk om de invloed van Tarkovsky terug te zien in enkele scènes. Zo zien we bijvoorbeeld de typische hond terug en is ook water een veel voorkomend element.

The Lonely Human Voice werd overigens (door toedoen van de Sovjet regering) pas negen jaar later uitgebracht. Jammer dat dit soort mooie films toendertijd werden tegen gehouden. Al valt deze film zeker niet door iedereen te genieten.